Şöntler, elektronikte akımın başka bir parça etrafına yönlendirilmesi için kullanılan devre elemanı olarak bilinir. Bu ürünler sayesinde elektrik akımı düşük dirençli bir yol oluşturur ve devredeki başka bir noktadan geçebilir. Gerilim düşümünü bir direnç boyunca ölçerek çalışan şöntler, ölçtükleri akımı etkilememek adına küçük ve iyi tanımlanmış dirence sahiptir. Şönt direnç kullanılarak devredeki alternatif akım ve doğru akım ölçülebilir. Tipik olarak nominal dirençten farklılık gösteren şönt direncin kullanıldığı devrede, eğer direnç biliniyorsa ve gerilim düşümü ölçülürse akım değeri kolayca belirlenebilmektedir. Şant ve Shunt olarak da anılan bu ürünler karşımıza sıklıkla ampermetre şöntü olarak çıkar. Akımın çok yüksek olması durumunda ampermetre, doğru bir şönt direnç ile paralel şekilde yerleştirilir. Burada ölçüm esnasında ampermetre ile şönt üzerinde bölünen akım, ampermetre boyunca çok düşük bir yüzdeyle akar. Böylece meydana gelen büyük akımlar ölçülebilir olacaktır. Gerçek akımın doğrudan ölçülebilmesi için ampermetrenin doğru şekilde ölçeklendirilmesi gerekir. -Şönt, sistem içerisindeki ortak mod geriliminin ortadan kaldırılabilmesi için genellikle topraklı kısma yerleştirilir. Ancak ortak mod gerilimi ampermetre için çok yüksek gelebileceği için devreye yerleştirilen şöntün konumu önemlidir. Ölçüm cihazı ve devrenin ortak bir zeminde olması halinde şönt, yere yakın bir şekilde koyulmalıdır. Bu sayede ampermetre hatalı ve yüksek sonuçlar veren gerilimden korunabilir. Ancak bu durumda da şöntü geçen sızıntıların tespiti zorlaşabilir. O halde şönt eğer topraklanmamış bir bacağın içerisine yerleştirilecekse ya zeminden izole edilmeli ya da koruma amaçlı bir gerilim bölücü kullanılmalıdır.
Şönt Çeşitleri Nelerdir?
Şönt çeşitleri, farklı kapasite ve özelliklerde kullanıcılara sunulan hassas ürünlerdir. Hem elektrik devrelerinde hem de çeşitli makinelerde kullanılan bu ürünler ampermetre şöntleri ve kondansatörlü şöntlerin yanı sıra şönt reaktör ve şönt motor olarak da karşımıza çıkar. Kullanımı en sık tercih edilen ampermetre şöntlerinde yüksek akım değerlerinin ölçülmesi sağlanırken, kondansatörlü şöntler elektrik gürültüsünün atlanması için kullanılır. Şönt reaktörler, kapasitif enerjinin yok edilmesi ya da dengelenmesi için endüktif yük üretir ve bu şekilde sistemin dengelenmesini destekler. Şönt motorlar ise motorun gücüne bağlı olarak devir sayısı ayarı yapılmasını mümkün kılar. 30A 60mV, 50A 60mV, 150A 60mV ve 1000A 60mV gibi farklı özelliklerde tasarlanmış olan şönt fiyatları ve çeşitlerini Elektromarketim.com üzerinden inceleyebilir, şönt açma blokları ve daha fazlasını en uygun fiyat avantajlarından yararlanarak güvenle satın alabilirsiniz.
Şönt Nerede Kullanılır?
Şönt kullanımı, akım sınırlama ve akım paylaşımının yanı sıra örnekleme, algılama için cihaz ölçüm akımları, elektronik makine, iletişim sistemleri, güç kaynağı ve diğer devrelerin otomasyon kontrollerinin genişletilmesi için tercih edilir. Devrelerde şönt direnci olarak kullanılan bu ürünler, alternatif akım ve doğru akım ölçümlerini, direnç boyunca voltaj düşüşünü ölçerek gerçekleştirir. Genellikle ampermetrelerde kullanılan şöntler, ampermetrenin zarar görebileceği akımları ölçme işlevini yerine getirir. Tasarımı bakımından iki büyük terminalin bir ya da daha fazla metal şeridi ile bağlı şekildedir. Burada bir metalin kesit direnci, kesit alanı ile ters oranlıdır. Böylece şönt direnci daha fazla şerit göstererek direnci düşürmektedir. Normal dirençten farklı olan şönt direnci, maksimum akım derecesine sahiptir. Seri devrelerde herhangi bir devre elemanının arızalanması durumunu, devrenin tamamen kesilmesine sebep olabilir. Bu gibi durumların önlenebilmesi amacıyla seri devrelerde şönt kullanılarak arıza sonucu oluşan aşırı gerilimin yol açabileceği kısa devre sorununu engellenir. Şönt sayesinde elektrik, arızalı elemanın etrafından dolaşarak geçer ve bu sayede diğer devre elemanlarına zarar vermez.
Elektrik devrelerinde mekanik devre kesiciye bağlanarak şönt açma bloğu ile birlikte kullanılabilir. Böylece elektrik hattına ve bağlı cihazlara zarar verebilecek faktörlerin tespiti halinde şönt açma ve kapama işlemleri yapılarak devre kesilir. Aşırı gerilim durumlarında şönt boyunca yüksek akımın bir devre kesiciyi ya da sigortayı tetiklemesi önemlidir.