Elektrik Tesisatlarında Kablo Uzunluğu ve Kablo Kesiti Nasıl Hesaplanır?
15 Mayıs 2023Elektrik kablosu bir veya daha fazla iletken tellerden ve telleri saran izolasyon malzemelerinden oluşan bir iletim hattıdır; elektrik enerjisi veya sinyalleri taşımak için kullanılır.
Elektrik kabloları bakır veya alüminyum gibi yüksek iletkenlik özelliğine sahip metal tellerden oluşur. Bu teller, yalıtkan malzemelerle sarılır. Bu izolasyon malzemeleri, tellerin birbirleriyle temas etmesini önleyerek, kablonun güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlar.
Elektrik kabloları, farklı amaçlar için farklı şekillerde tasarlanabilir. Örneğin, evlerde kullanılan elektrik kablosu, PVC veya polietilen gibi termoplastik malzemelerden yapılmış izolasyonla kaplanmış tek damarlı kablolar olabilir. Bu kablolar AC elektriği iletilmesi için kullanılır. Daha büyük uygulamalar için, yüksek gerilim kablosu, daha kalın yalıtkan malzemelere sahip olabilir ve alüminyum tellerden yapılmış olabilir.Elektrik tesisatlarında kablo uzunluğu hesaplanırken, tesisatın büyüklüğüne, amper değerine ve yüksekliğe bağlı olarak hesaplamalar yapılır.
KW Göre Kablo Kesiti Hesaplama
Doğru bablo kesit hesaplama ile enerji kayıplarını azaltmak ve sistem güvenliğini artırmak mümkündür. Kablo kesit hesabı formülü, kullanılan elektriğin akım gücü ve kablonun taşıması gereken yük miktarına göre hesaplanır. Bu formül sayesinde, kablonun taşıyabileceği maksimum akım miktarını ve doğru kesit ölçüsünü tespit edebilirsiniz.
Özellikle yüksek güçlü elektrik cihazları ve endüstriyel uygulamalar söz konusu olduğunda, güce göre kablo kesiti hesaplama işlemi oldukça önemlidir. Bu işlem, cihazların ihtiyaç duyduğu enerji miktarını belirleyerek, enerji kaybını ve kablo ısınmasını önleyecek uygun kesit boyutunu seçmeye yardımcı olur.
Elektrik sistemlerinde sıkça kullanılan bir diğer yöntem ise kW göre kablo kesiti hesaplama yöntemidir. Bu yöntem, elektrik tesisatlarında güç ihtiyacına bağlı olarak kablo kesitinin doğru bir şekilde seçilmesini sağlar. Örneğin, yüksek güç ihtiyacı olan makineler veya ekipmanlar için daha kalın ve dayanıklı bir kablo kesiti tercih edilmelidir.
3 fazlı sistemlerde kablo kesit hesabı, tek fazlı sistemlere göre daha karmaşık bir yapıya sahiptir ve her bir fazdaki akım dağılımını dikkate alır. Üç fazlı sistemler, özellikle büyük endüstriyel tesislerde ve ticari binalarda yaygın olarak kullanılır.
Kablo kesit hesaplama işlemi sırasında, doğru formüller ve yöntemler kullanılarak kablonun taşıyabileceği akım miktarı ve uygun kesit boyutu belirlenmelidir. Kablo kesit hesabı formülü kullanılarak yapılan bu hesaplamalar, elektrik sistemlerinin güvenliğine katkıda bulunur. Yanlış seçilen bir kablo kesiti olumsuz durumlara sebebiyet verebilir.
Kablo Uzunluğu Hesaplama
Kablo uzunluğu, elektriksel bir devredeki bir kablo veya iletkenin uzunluğudur. Kablo uzunluğu, tesisatın büyüklüğüne, kullanım yerine, yüksekliğe ve diğer faktörlere bağlı olarak belirlenir. Kablo uzunluğunun doğru hesaplanması, elektriksel devrenin güvenli ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için önemlidir. Kablonun uzunluğu, ayrıca kablonun taşıması gereken akım değerine, voltaj düşüşüne ve kablonun iletkenliğine de bağlıdır.
Bu faktörlerin hepsi bir araya gelerek, belirli bir kablo uzunluğu için izin verilen maksimum akım ve voltaj düşüşünü belirler. Bu nedenle, kablo uzunluğunun doğru bir şekilde hesaplanması, güvenli ve verimli bir elektrik tesisatı için kritik önem taşır.Aşağıdaki adımları izleyerek bir elektrik tesisatındaki gerekli kablo uzunluğunun hesaplayabilirsiniz.
Kablo mesafesi hesaplama işlemi, enerjinin nereden nereye iletilmesi gerektiğinin belirlenmesi ile başlar. Bu, enerjinin kaynağı (transformatör, jeneratör vb.) ve kullanım yeri (dağıtım panosu, cihazlar vb.) arasındaki mesafenin ölçülmesini içerir.
Kablonun taşıması gereken akım değeri hesaplanmalıdır. Bu, kablo kesiti, voltaj ve amper sayısına bağlı olarak hesaplanabilir. Genellikle kablonun taşıması gereken akım miktarı, kablonun bükülmesine, yüksek sıcaklıklara ve hatta yangına neden olabilecek aşırı ısınmaya neden olabilecek bir aşırı yükten korunmak için belirli bir sınırı aşmamalıdır.
Kablonun uzunluğu, kablonun kullanılacağı alanın özelliklerine göre belirlenir. Örneğin, kablo bir binanın içinde kullanılıyorsa, tavan yüksekliği, tavan tipi, oda boyutu ve tesisat düzeni gibi faktörler dikkate alınır. Ayrıca, kablonun tesisatın içindeki yolu da hesaplanmalıdır.
Kablonun toplam uzunluğu, hesaplamaların sonuçlarına göre belirlenir. Kablonun kesiti, uzunluğu ve amper değeri dikkate alınarak hesaplamalar yapılır.
Özetle, kablo uzunluğunun hesaplanması, birçok faktöre bağlıdır ve bu hesaplamalar bir elektrik mühendisi veya deneyimli bir elektrikçi tarafından yapılır. Peki, mesafeye göre kablo kesiti hesaplama nasıl yapılır?
Kablo uzunluğu hesaplama ile ilgili formül aşağıdaki gibidir:
L = (U x y) / (I x cos)
Burada:
L: İzin verilen kablo uzunluğu
Kablo uzunluğu, akım taşıyacak kablonun boyutlarına ve malzemelerine, yüksekliğine, kullanım yerine ve diğer faktörlere bağlı olarak belirlenir. İzin verilen kablo uzunluğu, kablonun maksimum voltaj düşüşüne uygun olarak hesaplanır ve hesaplanırken ayrıca kablonun iletkenliği ve güç faktörü de dikkate alınır.
U: Kabloda izin verilen maksimum voltaj düşüşü
Kablo boyunca akan akımın direnci, kablonun malzemesine ve boyutuna bağlı olarak belirlenir. Akımın direnci, kablo boyunca gerilim düşüşüne neden olur. İzin verilen maksimum voltaj düşüşü, kablonun kullanım yerine ve amaçlarına göre değişebilir. Örneğin, evlerde kullanılan kabloların voltaj düşüşü, kablonun güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak için %3 gibi düşük bir değerde tutulmalıdır.
y: Kablonun iletkenliği
Kablonun iletkenliği, kablonun malzemesi ve boyutuna bağlıdır. İletkenliği yüksek olan kablolar, daha az dirençli oldukları için daha az voltaj düşüşüne neden olur. Bu nedenle, iletkenliği yüksek olan kabloların uzunlukları daha uzun olabilir.
I: Kabloda taşınacak akımın büyüklüğü
Kabloda taşınacak akımın büyüklüğü, kablo boyunca akan elektrik yükünün belirleyicisidir. Kabloda taşınacak akımın büyüklüğü, kablonun malzemesine, boyutuna ve maksimum kapasitesine bağlı olarak hesaplanır.
cos: Kablonun güç faktörü
Güç faktörü, elektrik devresinin aktif gücünü, reaktif güce bölerek hesaplanan bir değerdir. Kablonun güç faktörü, devrenin reaktif bileşenlerinin neden olduğu güç kaybını gösterir. Güç faktörü, kablonun uzunluğuna ve kullanım yerine göre değişebilir. Güç faktörü ne kadar yüksek olursa, kablonun kapasitesi de o kadar yüksek olur.
Bu formül, kablonun taşıması gereken akım ve voltaj düşüşü gibi faktörlere bağlı olarak, izin verilen maksimum uzunluğu hesaplamaya yardımcı olur. Kablonun izin verilen uzunluğu, belirtilen akım ve voltaj düşüşü sınırına bağlı olarak değişebilir.
Arzu ederseniz konuyu bir örnek vererek pekiştirmeye çalışalım:
Kablo tipi: Bakır, tek damarlı kablo
Akım: 20 A
İzin verilen maksimum voltaj düşüşü: %3
Kablo uzunluğu: 50 metre
Kablo iletkenliği: 56.0 S/mm2 (kablo kesiti 4 mm2 için)
Güç faktörü: 0.8 (kablonun AC akımı için)
Bu verileri formüle yerleştirerek, izin verilen kablo uzunluğunu kolayca hesaplayabiliriz:
L = (U x y) / (I x cos)
Burada U = %3 x 230V = 6.9V (230V, evlerde kullanılan standart bir AC gerilimdir)
L = (6.9V x 56.0 S/mm2) / (20 A x 0.8) = 11.55 m
Bu hesaplama, bu örnek kablo için izin verilen kablo uzunluğunun 11.55 metre olduğunu gösterir. Yani, bu kabloyu kullanırken, 50 metrelik bir mesafeden daha uzun mesafelere bağlamamalısınız, çünkü bu voltaj düşüşü sınırını aşacaktır ve kablonun güvenli ve verimli çalışmasını etkileyebilir.
Unutmayın, zayıf akım kablolarından, alçak gerilim kablolarına, halojen free kablolardan internet kablolarına kadar ihtiyacınız olan her türlü kabloyu en uygun fiyat, kolay iade hakkı, hızlı kargo ve taksit seçenekleri ile elektromarketim.com'da bulabilirsiniz.
Kablo Kesiti Hesaplama
Kablo kesiti, bir kablo veya iletkenin kesit alanıdır. Kablo kesiti, kablo üzerinde taşınacak akım miktarını belirler. Kablonun kesiti, elektrik akımını taşıyacak malzemenin miktarını ve dolayısıyla akım taşıma kapasitesini belirler. Kablonun kesiti, kullanım amacına ve akım değerine bağlı olarak belirlenir.
Kablo kesiti metrik bir birim olan milimetrekare (mm2) ile ifade edilir. Kablo kesiti, kablonun taşıması gereken akım değerine göre seçilir. Örneğin, daha yüksek akımların taşınması için daha büyük kesitli kablolar kullanılır.
Kablo kesiti, ayrıca kablo uzunluğunu belirlerken de hesaba katılır. Kablo kesiti ve uzunluğu, kablo boyunca oluşacak voltaj düşüşünü de etkiler. Kablo uzunluğu arttıkça, kablo kesiti de artırılabilir, böylece voltaj düşüşü minimum düzeyde tutulabilir. Kablonun uygun kesitinin seçilmesi, elektrik tesisatının güvenli ve verimli bir şekilde çalışması için önemlidir.
Elektrik tesisatlarında kablo kesiti hesaplaması, kablo üzerinden geçecek olan akım miktarına ve kablonun uzunluğuna bağlıdır. Kablo kesiti hesaplaması için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
Kablo uzunluğu belirleme: Yukarıda da değindiğimiz üzere kablo uzunluğu, enerjinin kaynağından kullanım yerine kadar olan mesafe ölçülerek belirlenir.
Akım miktarı belirleme: Kablo üzerinde taşınacak akımın büyüklüğü, kullanım amacına ve cihazların ihtiyacına bağlı olarak belirlenir.
Gerilim düşümü hesaplama: Kablo üzerinde akan akım, kablonun direncine bağlı olarak gerilim düşümüne neden olur. Gerilim düşümü, kablonun uzunluğu ve kesitiyle birlikte hesaplanarak belirlenir.
Kablo kesiti hesaplama: Kablo kesiti, akım miktarı ve gerilim düşümüne göre belirlenir. Kablo kesiti ne kadar büyük olursa, akım direnci o kadar düşük olur ve gerilim düşümü de o kadar az olur.
Kablo kesiti hesaplaması için farklı formüller kullanılmakla beraber bir kablonun kesiti, aşağıdaki formülle hesaplanır:
Kablo Kesiti (mm2) = (Akım x Uzunluk x 2 x Kayıp Faktörü) / (Gerilim Düşümü x 1000)
Burada:
Akım: Kablo üzerinde taşınacak akımın büyüklüğü (amper cinsinden)
Akım, kablo üzerinden akan elektrik yükünün miktarını belirler. Akım, kabloda akışkan olarak hareket eden elektron sayısına ve hızına bağlıdır. Akım, kablo kesiti hesaplamasında önemli bir parametredir, çünkü akımın büyüklüğü kablo üzerindeki ısınma ve voltaj düşümüne neden olur.
Uzunluk: Kablo uzunluğu (metre cinsinden)
Kablo uzunluğu, elektrik akımının kaynağından kullanım yerine kadar olan mesafeyi ifade eder. Kablo uzunluğu, kablo kesiti hesaplaması için önemli bir parametredir, çünkü uzun kablolar daha fazla direnç yaratır ve akımın yüksekliği voltaj düşümüne neden olur.
Bu formülü kullanarak, belirli bir kablo uzunluğu ve akım değeri için gereken kablo kesitini hesaplayabilirsiniz. Ancak unutmayın ki, kablo kesiti hesaplaması için birçok farklı faktör göz önünde bulundurulmalı ve doğru sonuçlar almak için profesyonel bir elektrik mühendisi veya deneyimli bir elektrikçiye danışmak önemlidir.
Kayıp Faktörü: Kablo tipi ve montaj şekline göre değişen bir katsayıdır.
Kayıp faktörü, kablo tipi, montaj şekli ve diğer faktörlere bağlı olarak değişen bir katsayıdır. Kayıp faktörü, gerilim düşümü hesaplamasında ve kablonun kesiti hesaplamasında kullanılır. Genellikle, kayıp faktörü 1.5 olarak kabul edilir.
Gerilim Düşümü: Kablonun üzerinde akan akımın direncine bağlı olarak oluşan gerilim düşümüdür. (volt cinsinden)
Kablo üzerinden akan akım, kablonun direncine bağlı olarak gerilim düşümüne neden olur. Gerilim düşümü, kablo kesiti hesaplamasında önemli bir parametredir, çünkü gerilim düşümü ne kadar yüksek olursa, kablo üzerindeki akımın taşınabileceği mesafe o kadar az olur. Gerilim düşümü, kablo uzunluğu ve akım değeriyle birlikte hesaplanır.
Bu faktörler, bir kablo kesiti hesaplaması yaparken hesaba katılması gereken önemli parametrelerdir. Kablo kesiti hesaplaması, elektrik tesisatının doğru ve güvenli bir şekilde çalışması için önemlidir. Ancak kablo kesiti hesaplaması, birçok farklı faktöre bağlıdır ve doğru bir şekilde hesaplanması için profesyonel bir elektrik mühendisi veya deneyimli bir elektrikçiye danışmak önerilir.
Arzu ederseniz bu konuyu da bir örnek vererek pekiştirmeye çalışalım:
Kablo tipi: Bakır, tek damarlı kablo
Akım: 20 A
Kablo uzunluğu: 50 metre
Gerilim düşümü: %3
Kayıp Faktörü: 1.5
Bu verilerle, kablo kesiti için aşağıdaki gibi bir hesaplama yapabiliriz.
Kablo Kesiti (mm2) = (Akım x Uzunluk x 2 x Kayıp Faktörü) / (Gerilim Düşümü x 1000)
Burada, gerilim düşümünü hesaplamak için ilk önce kablo gerilimine ihtiyacımız var. Elektrik dağıtım şebekelerinde kullanılan gerilimler, evlerde kullanılan gerilimlere oranla daha yüksektir. Ancak bu örnekte, evde kullanılan 230V'lık bir gerilimi ele alacağız. Bu durumda, %3'lük bir gerilim düşüşü hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanabiliriz:
Gerilim Düşümü = Gerilim x Gerilim Düşümü Oranı = 230V x %3 = 6.9V
Şimdi, kablo kesiti için hesaplamalar yapabiliriz:
Kablo Kesiti (mm2) = (Akım x Uzunluk x 2 x Kayıp Faktörü) / (Gerilim Düşümü x 1000)
Kablo Kesiti (mm2) = (20 A x 50 m x 2 x 1.5) / (6.9 V x 1000) = 5.80 mm2
Bu hesaplama, bu örnek kablo için minimum gereksinim duyulan kablo kesiti 5.80 mm2 olduğunu gösterir. Yani, bu kabloyu kullanırken, bu kesitten daha küçük bir kablo kesiti kullanamazsınız, çünkü bu voltaj düşüşü sınırını aşacaktır ve kablonun güvenli ve verimli çalışmasını etkileyebilir.